Prawie 10 mln zł wydanych zostanie w br. z budżetu wojewody podkarpackiego na ochronę i konserwację zabytków w regionie. Jest to kwota o ok. 0,5 mln większa, niż w roku ubiegłym i jednocześnie największa kwota w skali kraju przeznaczona na ten cel.
Jak poinformowała na konferencji prasowej, podkarpacki konserwator zabytków Grażyna Stojak wśród priorytetów jest m.in. kontynuowanie prac konserwatorskich w kościele parafialnym p.w. św. Michała Archanioła w Kańczudze, w którym w ub. roku odkryto dobrze zachowane renesansowe polichromie. Znajdowały się one pod 21 warstwami tynków i farb. Zdaniem Stojak było to jedno z najważniejszych i największych odkryć.
- Pracujący przy polichromiach konserwatorzy odkryli, że malowidła przedstawiają m.in. dziś już nieznane kwiaty, a które kiedyś rosły na naszym terenie. Przypominają one kiście winogron, ale wiadomo na pewno, że są to kwiaty – mówiła Stojak. Kwiat widniejący na fresku to arum maius.
Konserwacja malowideł na suficie została już zakończona. W tym roku prace konserwatorskie obejmą polichromie późnogotyckie na ścianach, a także zespół ołtarzy i chrzcielnicę.
Wśród priorytetów konserwatorskich na br. znalazły się też prace przy zamku Kamieniec w Odrzykoniu, którego dzieje stały się genezą "Zemsty" Aleksandra Fredry. Chodzi przede wszystkim o dalsze prace konserwacyjne i uzupełnianie ubytków w murach zamku.
Jak wyjaśniła Stojak, prace polegają m.in. na poszukiwaniu w pobliżu zamku kamieni, które wypadły ze ściany, oraz ich ponownemu zamocowaniu, a także na wypełnianiu zaprawą szczelin w murze. W ub. roku zrekonstruowano mur zamkowy i odtworzono istniejący w przeszłości otwór okienny, który pozostawiono zamurowany.
Do najważniejszych zadań należy także zakończenie prac konserwatorskich na około 30-metrowym odcinku kolektora sanitarnego z XVII wieku w Przemyślu. Jest to prawdopodobnie najstarsze w tym mieście dzieło techniki sanitarnej. Chodzi np. o naprawę powierzchni muru z kamienia wraz z impregnacją biobójczą, wyrównanie dna wykopu, wykonanie posadzki cementowej, odtworzenie części ścian, oczyszczenie powierzchni muru oraz zainstalowanie świateł. Kolektor bowiem jest częścią podziemnej trasy turystycznej, której budowa wraz z rewitalizacją terenu Rynku Starego Miasta w Przemyślu trwa od 2011 roku.
Wojewoda podkarpacki Małgorzata Chomycz-Śmigielska podała w czwartek dziennikarzom, że w ub. roku dzięki dotacjom z budżetu województwa prace konserwatorskie prowadzone były przy 337 obiektach zabytkowych. Zrealizowano prace remontowo-konserwatorskie na kwotę ponad 9 mln zł.
Najliczniejszą grupę remontowanych zabytków stanowiły obiekty sakralne: kościoły, cerkwie, klasztory, kapliczki i ogrodzenia zespołów kościelnych. Na drugim miejscu plasują się budynki mieszkalne, a dalej zespoły rezydencjalne i obiekty użyteczności publicznej - mówiła na czwartkowej konferencji prasowej wojewoda podkarpacki Małgorzata Chomycz-Śmigielska.
Właściciele i osoby zarządzające obiektami mają czas do końca lutego na składanie wniosków o dotację na prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane. O tym, czy dany wniosek zostanie zaakceptowany, zadecyduje wojewódzki konserwator zabytków w drodze konkursowej.
Dotacje przyznawane są do 50 proc. kosztów. Pozostałą kwotę, jako wkład własny, musi zabezpieczyć wnioskodawca. Zatem – jak podkreśliła wojewoda – na ochronę zabytków w br. wydanych zostanie łącznie około 20 mln zł, z czego prawie 10 mln zł pochodzić będzie z budżetu wojewody.
Jedynie w przypadków bardzo cennych zabytków można uzyskać 100 proc. zwrotów poniesionych nakładów.
- Zachęcam wszystkich właścicieli, szczególnie samorządy, żeby skorzystali z tej formy pomocy i składali wnioski – zaapelowały wojewoda i konserwator zabytków.
Źródło PAP
Opracował: | Grzegorz Dereń przewodnik beskidzki tel. 510068379 |